Heb jij dat ook? Dat wanneer je het geluid van je telefoon hoort, je zó geneigd bent om meteen te kijken wat er binnenkomt. Ik ben mezelf aan het aanleren, dat ik niet op elke ‘popcorn’, ‘drietoon’ en ‘ping’ van mijn telefoon direct moet reageren. Weet je hoe lastig dat is? Ik vraag mezelf af of het een soort van nieuwsgierigheid is. Of dat het komt doordat ik vind dat ik zo snel mogelijk moet reageren. Of dat ik gewoon niks wil missen. Hoe dan ook, waar het ook mee te maken heeft. Ik merk dat het best heel erg lastig is! Want ik zou maar een belangrijk bericht missen! Over wat dan ‘belangrijk’ is, daar valt over te twisten, maar soms voelt het alsof elke geluid wat mijn telefoon produceert van belang is. Heel irritant is dat sinds ik een nieuwe heb, hij bij sommige berichten ineens drie geluiden laat horen bij één enkel bericht. Of… zou ‘ie mee willen helpen om het te oefenen. Mij uitdagen of ik mijn impuls kan onderdrukken. Hmm, fijn zo’n meedenkende telefoon!

Executieve functies
Eigenlijk heeft het te maken met één van mijn executieve functies: weerstand bieden aan impulsen. Executieve functies is een verzamelterm voor denkprocessen (functies) die belangrijk zijn voor het uitvoeren (de executie) van sociaal en doelgericht gedrag (Smits & Huizinga, 2011). Ik oefen dus eigenlijk het weerstand bieden. Mezelf inhouden en wachten. Maar ook mezelf niet laten afleiden. Dus, ik hóór het geluid en moet dus leren het te negeren. Maar wat als ik er nu zó aan gewend raak dat ik niet meer op die geluiden reageer?

Ik herinner me hoe dat vroeger bij ons thuis ging. Mijn pap en mam hadden een woninginrichtingszaak. Wanneer er klanten kwamen, ging er een bel. We woonden boven de zaak, dus als de bel ging rende óf mijn moeder óf mijn vader naar beneden om de klanten te woord te staan. Pap nam daarbij altijd twee treden tegelijk! Dat vond ik altijd zo indrukwekkend. Maar goed. Naarmate ik ouder werd en mijn ouders een boodschap moesten doen, werd mij wel eens gevraagd om even op ‘de winkel’ te passen. En weet je wat er dan gebeurde? Dan ging ik in de kamer zitten en alleen maar luisteren of ik de bel hoorde. Ik was er namelijk zó aan gewend, dat ik die bel vaak helemaal niet hoorde!

De bel bij een onrustige groep
Op dit moment ben ik betrokken bij een groep waarbij er nog flink geoefend moet worden in de executieve functies. Het gaat gelukkig al een stuk beter! Bij de eerste observatie liepen ze te pas en te onpas van hun plek, riepen door de klas en wanneer de leerkracht aangaf dat ze moesten stoppen met werken, gingen ze gewoon door. Ze waren wél betrokken. Daar was niks van te zeggen, maar er ging veel tijd verloren aan rust in de groep zien te krijgen.

Wat hebben we ingezet om wél meer rust te krijgen in de groep?

We zijn aan de slag gegaan met de R van de RESPECT-aanpak van Klasse(n)Kracht®; Regie voeren op Regels, Routines en Rituelen. Zijn gaan werken vanuit een missie en afspraken gemaakt die belangrijk zijn om tot die missie te komen. Eén van de afspraken was: wanneer je het belletje hoort, zit je op je stoel, stop je met werken, ben je stil en kijk je naar de juf. De leerkrachten zagen het in eerste instantie niet zo zitten, met een belletje. Maar de kinderen hadden zélf bedacht dat dit zou werken. En de leerkrachten hadden na een paar dagen door dat dát inderdaad zo was; er zichtbaar en merkbaar meer rust in de groep! Ze hadden sneller de aandacht van de kinderen en konden vlotter door met hun instructies. Het werkte dus wél!

Consequent en oefenen
Afgelopen week was ik er weer. Ik zag op de datamuur die ze gemaakt hadden (waarop ze bijhouden hoe vaak het gelukt was) dat er een dip ontstond. De leerkrachten wisten ook niet zo goed hoe het kwam. Tijdens de observatie wist ík het wel; ze gebruikten het belletje minder consequent. De ene keer het belletje, de andere keer klappen. Dát werkt dus niet. Wanneer je kinderen nieuw gedrag aan wil leren, zul je zelf ook consequent moeten handelen. En ja, dat is best lastig! Want je moet als leerkracht eigenlijk ook nieuw gedrag aanleren; het belletje gebruiken. En dus gingen ze consequent aan de slag en oefenen. Het aantal keren dat het lukte ging omhoog! Dus konden ze de kinderen meer beloningen geven en daarmee leuke activiteiten. En… daar was nu ook tijd voor. Want er ging minder tijd verloren aan het stil worden en de rust in de groep te krijgen.

Wil je meer weten over hoe ik het aangepakt heb? En denk je dat het jou ook zou kunnen helpen?
Neem dan gerust contact met me op!

En… terwijl ik dit schrijf zijn er al verschillende ‘popcorns, ‘drietonen en ‘pings’ voorbij gekomen. Ik heb ze allemaal genegeerd! Met moeite, dat wel. Want… stel nou dat het een ‘ping’ is, omdat jij op die button hebt geklikt. Dan wil je toch dat ik zo snel mogelijk reageer? Of niet….. 😉