Als je een toverstafje had en je mocht vannacht één ding veranderen, wat zou je dan veranderen? Wanneer je het mij zou vragen, dan vind ik het behoorlijk lastig. Ik ben een gelukkig en tevreden mens. Natuurlijk blijf ik dromen hebben, maar of die in één nacht uit zouden moeten komen vraag ik me af. Want, dan heb ik niks meer te dromen. Dat lijkt me behoorlijk saai.
Áls ik iets zou kunnen veranderen in één nacht, dan zou ik pap en oma als de wiedeweerga weer terug op aarde toveren. Ja, dat zou fijn zijn…
Morgen is de donateursmiddag van de stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid. Mijn oom, cineast Jos Kruisbergen, maakt al sinds 1994 prachtige filmbeelden van mooie Land van Maas en Waal om in beeld en geluid vast te leggen wat daar leeft. Pap was altijd de vaste geluidsman en ze hebben samen mooie avonturen beleefd tijdens het filmen. Tijdens de donateurs middagen zat hij altijd in de regiekamer. En ik zat elk jaar tijdens het donateurs weekend op zondagmiddag met oma op de eerste rij. Tot haar 106e (Ja! Echt waar!) heeft ze ervan mogen genieten. Morgen ga ik gezellig samen met mam en gaan we er samen een mooie middag van maken.
Inmiddels ben ik ook één van de vrijwilligers van de stichting; ik schrijf stukjes tekst die in de plaatselijke weekkrant komen als aankondiging van nieuwe films. In de laatste nieuwsbrief werd ik zelfs ‘verslaggever’ genoemd. Nou, zo voel ik me niet, maar moest er wel om lachen.
Verslaggevers in de groep
Heb jij ook verslaggevers in jouw groep? Herken je ze? Kinderen die precies kunnen vertellen wat er aan de hand is en dit heel mooi kunnen beschrijven? Vorige week heb ik weer met een groep een sessie Groepsgeluk gedaan. Het is zó bijzonder om te zien en te merken dat er kinderen zijn die al met een bepaalde afstand naar een deel van hun groep en het proces kunnen kijken én dit dan ook kunnen beschrijven. Door dit terug te geven aan de groep, ontstond er onmiddellijk een gevoel van ‘maar we willen het anders en dit willen we samen veranderen’. De groep werkt vanuit een groepsmissie en dus hebben we samen gekeken naar wat dit dan betekent voor de laatste periode van het schooljaar.
Eerlijk zijn
Het belangrijkste was wel dat ze eerlijker naar elkaar willen zijn. Dat stond nog niet in hun missie en dat hebben we er voor de laatste weken aan toegevoegd. Het was een prachtig proces om te mogen begeleiden. De leerkracht is nu aan de slag gegaan met het maken van een T-kaart rondom de afspraak ‘We zijn eerlijk naar elkaar’. Woensdag mag ik weer naar deze groep en ben zó benieuwd hoe het de afgelopen anderhalve week gelopen is. Het mooie is, dat de groep echt ziet dat zij zélf daar iets aan kunnen veranderen.
Geen groepsinzicht
Dat niet alle groepen dit inzicht (nog niet) hebben, maak ik op dit moment ook mee. Ik begeleid op dit moment een groep 6 waarbij we het tij maar moeilijk gekeerd krijgen. Een soort van een stapje vooruit en een halve stap terug. Er zijn gesprekken geweest met alle kinderen in groepjes. Van daaruit komt wel naar voren dat ze het anders willen, maar het ligt óf aan anderen óf aan de leerkracht. Steeds weer leggen ze het probleem buiten zichzelf. De IB-er mailde me en beschreef het als volgt:
‘Bepaalde kinderen vertonen (zeer) negatief gedrag en zeggen dat een ander de schuld heeft en kunnen niet kijken naar hun eigen aandeel. Ze vinden als het ware dat ze recht hebben om zo zich te gedragen. Daarbij is er geen respect en acceptatie van de leerkracht. En ook naar sommige groepsgenoten niet.’
Buiten jezelf leggen
Steeds weer wordt teruggepakt op de missie en de afspraken. Het fichesysteem is ingezet en het werken met beloningen werkt, maar heeft een beperkte houdbaarheid zo lijkt het. Wanneer de groep het gevoel heeft dat de beloning niet meer gehaald gaat worden, gooien ze het bijltje erbij neer in plaats van hun best te doen om het tóch te halen. En je raadt het al: het ligt dan óf aan de leerkracht óf aan de ander dat het niet gehaald is.
De vraag blijft: hoe kunnen we het tij keren?
Drie mogelijkheden naar de oplossing
Omkeren
De beloningen bij het fichesysteem ‘omkeren’. Dus in plaats kijken naar hoeveel er over zijn, gaan we kijken naar hoeveel er ingeleverd zijn. Bijvoorbeeld:
0 fiches ingeleverd = 60 minuten spelletjes spelen
1-5 fiches ingeleverd = 45 minuten spelletjes spelen
6-10 fiches ingeleverd = 30 minuten spelletjes spelen
Etc.
Op zoek naar groepsrollen
In gesprek met de leerkrachten en IB kijken naar de groepsrollen. Wie heeft welke rol? Er is sprake van een ‘negatieve’ groep. Wie is de dictator? De intrigant? Wie zijn de meelopers en wie is de zondebok? We maken daarbij gebruik van het sociogram om ook te kunnen onderzoeken hoe de lijntjes in deze groep precies lopen. Door zelf een beter beeld te krijgen van de onderlinge verhoudingen, weten we beter met welke kinderen we in gesprek moeten.
Inzicht in groepsdruk
Aan de slag met de kinderen om hen inzicht te geven in een stuk groepsdruk. In deze groep is er sprake van negatieve groepsdruk. Kinderen lijken te willen voldoen de ‘eisen’ van een kleiner deel van de groep, namelijk: je gedraagt je respectloos en dan hoor je erbij.
Pick your battles
Volgende week gaan we dus weer verder in dit traject. Gelukkig helpt ‘Pick your battles’ deze leerkrachten enorm. Én wordt er samengewerkt met IB en directeur. Het is een traject in kleine stapjes, maar zo komen we er ook. Het kost alleen wel bakken energie. Niet voor mij, want ik zie het als een uitdaging. Maar heb zeker te doen met de school die met deze uitdaging te maken heeft. Ik gun hen ’t toverstafje!
Heb jij ook wel eens voor zo’n uitdaging gestaan en heb je nog meer mogelijkheden naar een oplossing. Laat het me dan weten!