Hier in het Zuiden is het zover: de zomervakantie is begonnen!
Terwijl ik zo terugkijk op het afgelopen schooljaar – en op alles wat ik schreef in mijn blogs – zag ik ineens een rode draad. Of beter gezegd: een stevige basis die steeds terugkwam. En dat wil ik graag met je delen in dit laatste blog voordat ik met ‘zomerreces’ ga. 
Het begint met: wij zijn samen
In augustus schreef ik over het starten met een missie. Niet als poster aan de muur, maar als iets dat je samen bént. Wat mij raakte in het afgelopen jaar, is hoe krachtig zo’n start kan zijn… maar ook hoe kwetsbaar. Want de start is maar een begin.
Misschien herken je het wel: dat je halverwege het jaar merkt dat de missie ergens wat is weggezakt. Dat routines weer overgenomen zijn door de waan van de dag. Dat de energie van de eerste weken wat is verdampt.
Toch zag ik het ook zó vaak goed gaan. Groepen waarin kinderen zeiden: “Wij zijn een team.” Of: “Wij lossen het zelf op.” Dáár gebeurt het. En weet je? Jij hebt daar alles mee te maken. Want jij bouwt, elke dag, mee aan dat gevoel van ‘wij’.
In mijn boek schrijf ik uitgebreid over dit proces. Hoe je vanaf dag één werkt aan een veilige groep, en hoe je die sfeer gedurende het jaar levend houdt. Niet groots en meeslepend. Maar met kleine keuzes, elke dag opnieuw.
Grenzen zijn geen muren – ze geven rust
In februari schreef ik over grenzen stellen. En wauw, wat kwamen daar veel reacties op. Misschien was jij er ook een van. Leerkrachten die zeiden: “Dit ben ik. Hier worstel ik mee.”
Ik snap dat. Want hoe vaak geef jij nog iets extra’s? Loop je toch weer even terug naar dat kind dat z’n jas is vergeten? Cijfer je jezelf een beetje weg? Omdat je betrokken bent. Omdat je het goed wilt doen.
Maar wat ik steeds opnieuw terugzag: rust in de groep begint bij rust in jou. Duidelijkheid is geen hardheid.. En als jij weet wat je doet, waar je grenzen liggen, wat je wel en niet pakt… dan voelen kinderen dat. Dan geef je veiligheid. Dan kunnen zij gaan groeien. Je bent dan ook niet streng, je bent duidelijk.
Gedrag is niet het probleem – het is een signaal
Of het nou ging over fluisterende meisjes in groep 6, of die leerling die áltijd z’n spullen vergat: steeds weer kwam ik bij dezelfde vraag uit. Wat vertelt mij dit gedrag?
Misschien stel jij jezelf die vraag ook weleens. En zo niet – probeer het eens. Want gedrag is vaak een roep om aandacht, om verbinding, om houvast. En nee, dat betekent niet dat jij alles moet oplossen. Maar wél dat jouw blik het verschil maakt; door kinderen te zien en te horen, maak je verbinding. En ook dát is nodig om kinderen te laten groeien.
Afscheid nemen hoort erbij
En nu is het juli. De weken van afronden, afscheid, tranen en taart. Kinderen maken zich los van de groep. En van jou. De spanning stijgt. Het wordt rommelig, misschien zelfs onrustig. En toch hoort dit erbij. Het is de laatste fase van groepsvorming: Adjourning, Afscheid
Ik schreef er een blog over en herkende zóveel van wat leerkrachten me de laatste paar weken aangaven: “Het is net alsof alles weer even wankelt.” En ja, dat klopt. Maar als je deze fase ruimte geeft – als je met je klas terugkijkt, samen afsluit en even stil staat bij wat er wás – dan rond je iets moois af. En dan kun je straks ook echt opnieuw beginnen.
En nu?
Nu is het tijd voor even niets. Even geen plannen. Of nou ja… hooguit vakantieplannen. Een wandeling, een boek, een extra cappuccino in de zon. Lange zomeravonden in de tuin.
En toch weet ik – ergens in augustus begint het weer te kriebelen. Er komt positieve energie los, er weer zin in hebben om aan de slag te gaan. Of andere spanning, omdat je jezelf stiekem al gaat afvragen of het je wel gaat lukken om van de klas een groep te maken. En dat is precies waarom ik mijn boek heb geschreven. Niet als to-do-lijstje. Maar als gids. Als houvast. Voor als je straks weer voor die groep staat en denkt: Hoe maak ik van deze klas een groep?
Of je nu net begint of al jaren ervaring hebt: ‘Van onrust naar rust – Hoe je van jouw klas een groep maakt’ zit vol herkenning, voorbeelden en praktische handvatten. Zodat jij met vertrouwen en rust kunt starten.
Dus… proost op wat was. Op een prachtig of misschien wel hobbelig schooljaar wat achter je ligt. En op alles wat er straks weer mag groeien.
Fijne zomer. Je hebt ‘m méér dan verdiend!
Wil je hier meer over lezen?
In mijn boek Van onrust naar rust – Hoe je van jouw klas een groep maakt geef ik je volop inspiratie, voorbeelden en praktische werkvormen om van jouw klas een hechte groep te maken. Nieuwsgierig? Kijk dan even op deze pagina waar je mijn boek kunt bestellen.
